Joan-Frederic Brun

Joan-Frederic Brun :

Luònh sus l’avenc de la vida

Luònh lo quatren libre de Joan Frederic Brun, qu’es tal son mestre Max Roqueta metge, es pas un raconte ordinari mas de tèxtes pròches de la mòrt. Lo fach que siá un metge espitalièr apond un axe de mai al raconte.

Victima d’una casuda de caval dins la pichòta Camarga dins las primieras jornadas d’agost de 2003, annada de la granda calorassa, l’autor passa per un dezenat de jorns de comá. Quora ne foguèt sortit e a se garir, e que rescontra a Joan-Claudi Forêt, qu’escriu lo postfaci del libre, « Un agost en infèrn », li parla de sas jornadas de deliri e de « l’irrefutabla impression de realitat ressentida. Parlèt tanben de son enveja de consignar tot aquò per escrich, per a l’encòp se desliurar d’aquel « fais pesuc » e sevar aquelas visions espectaclosas. »

Confortat per son interlocutor, se met doncas a escriure un capítol que serà victima de virús electronίc… Sos escriches coneiguèron doncas lo retorn de la mestresa de se, la de l’escriveire qu’ordona e estrema, que permèt al raconte del temps fòra lo temps comun de far òbra dins la lenga bela del Clalpas que tant aima l’autor que li consacra un siti internet.

Lo lector pòt percόrrer « l’όrt incantadίs ; la fònt perduda ; la recorbadura de l’espaci ; escaufadissas ; eusieras ; auçuras ; neblalha e cortina. »

Dins son abans prepaus, Joan-Frederic Brun precisa qu’aqueles remembres son pas imaginaris mas son « ma vida viscuda a de bon, amb ma susor , mas lagremas e mon sang. »

Pas mens sap que « son çò que mon esperit, clavat dins l’imobilitat d’un lièch de suènh intensius congreèt en mesclant dins ma mariamela afebrida mas angoissas, mos remembres, las bomborinadas mirgalhadas de mon cadabre negat dins los psicotròps. »
De deliris bels
Aquel mescladis de çò que fa l’individú, un còp abandonat a el meteis o als psicotròps, afogan ditz l’autor los psis que dison de « deliris bels. »
Aital se van mesclar la casuda, l’istòria dels cavals, cavalièrs e pichòta Camarga, lors festas e abribados, la responsabilitat dels organisadors e proprietaris de cavals, l’amor del pais naut de sos avencs e de sas caumas, e dels solitaris que le poblan, la literatura occitana, lo desir, la sensualitat, l’actualitat estivenca e lo mond espitalièr vist per un òme de la blòda blanca que trespassèt del costat de las macinas e dels poders : « un òme en blòda, autre que los dos gmlaris trist que me gardavan aquί, es clinat sus mon lièch. A lo pèu blanc, de lunetas, es grand e linge. Ditz pas res. Mira ma pancarta, los ecrans amb la pression d’oxigén que davalan plan-plan. Es lo closcapelat que la menat aicί pron ceremoniosament, en li diguent e li rediguent de Monsur. Es qualqun d’important que ven me veire. Un amic, saique. Mas ièu soi pas dins lo meteis mond qu’el ara, soi al pais del mudige, de la paur, de las ribas esglariantas de la mòrt. Una riba que vòle pas passar. »

Un metge malaut que va tornar trobar dins son deliri reforma espitaliera amb sas estatisticas, sos procediments, sos costs :« L’administracion seriá contenta. Demorave de metre en òrdre totes los documents per indicar ont èran estats los malauts, o perqué èran subran trespassats. D’oras e d’oras de papieralhas a far per que tot siá lis e ben renjat. Marrit trabalh tot aquò, òc, mas lo caliá far. E lo que l’aviá fach èra el Jòri Landric. »

La mesa malhum e la mondialisacion n’escapan pas a la libertat de manobrar dins un mond ont l’autor congréa sas propias leis e religions. Los TGV i son dotat de vagons medicalizats capable de vos menar amb un suplement dins lo melhor espital de l’estacion terminala Ròma, Londres, Mòsco, Amsterdam… Lo biais novel de viatjar es « l’energia manhetosférica. » Sèm aquί dins la sciéncia –ficcion, benlèu dins la de la BD :

« … Tot aquò es pro nòu. D’un cèrt biais, ignoram complètament çò que fasèm quand nos avastam lòng d’aquelas linhas de força e lòng d’aqueles meridians de lutz. »

Luònh demòra pasmens dins lo moviment del deliri, los temas tornan amb quasiment los meteisses mots, las meteissas descripcions. L’òrt embelinaire, una mena de servici de sunhs paliatius, perfumat e florit, la ciutat de Montpelhièr deisconeissabla e coneguda, la mòrt d’un cavalièr a cada abrivado.

Aquesta luonchor s’accaba pel darrièr còp amb la pujada a la puncha deSant Lop ?

Pas res de segur amb los microbis, en particular lo piocianίc que se reconeis a la nolor suava de serengat, aital dins la « Cortina » la febre torna prener l’autor malaut : « Tornam a la debuta. Los prumièrs jorns d’esglai. L’agost brutlant. E lo bèu mond absurd dels vius amb sas pulsions descabestradas e sorelhosas, s’aluòncha a bèl exprèssi.

Joan-Frederic Brun s’interroga sus lo genre de son raconte, lo lector occitan, per ara , lo metra dins los romans d’aventura, umana de segur e pasionanta.

Aquesta cronica pareguèt en francés e occitan dins l’Herault du Jour del 22 de julhet 2006, revirada en òc en 2013.