Fin de partida,

de Florian Vernet, IEO Lengadoc 2013 161 paginas

Vos ai parlat autre còp del Jardin de las delicias.com del Florian Vernet. Aqueste còp es sortit del jardin per la cort benlèu
d’una escòla amb lo dessenh d’un jòc de pè-ranquet d’aicí al Cel passant per l’aire, la tèrra, l’aiga, lo fuòc e l’infèrn. Mas
aqueste dessenh es pas fach sus lo ciment clar mas sus una pagina negra tota amb un titól que pela : Fin de partida. S’avetz
 pas doblidat la finala del jardin èra tanben una fin de partida per una vila, Bezièrs qu’èra engolida per la mar. Solets los
erois, los bons, se’n sortiguèron. Aquí la fin se fa en sèis temps, sèis novelas: Vath d’Aspa 2009, Pat , War paint, Te daisi
las claus, Ragnarök e Fin de parida. Escrich totjorn a Besièrs.

En Vath d’Aspas se trachta de la fin d’un amíc de licèu, Pat es l’angoissa de la cinquantaina amb lo desdoblament de la
 personalitat esquisofrèn ; War point la fin dels privats o dels escriveires ; Te daissi las claus: la fin d’una vila Lodèva e
d’una industria la Cogema e la debuta d’un amor ; Ragnarök l’anoncia de la fin de la planeta e la debuta d’un amor e
Fin de partida, una fin de partida en 35 sequéncias.

Sabetz que lo Florian es conegut per sos romans fantastics, sociaus e es conegut tanben de sos ancians estudiants de Pau
 Valery coma contaire per enfants de vingt ans e mai ( mai e mai que mai)...

Aima trespassar los miralhs, passar de l’autre costat de la mòrt, jogar amb ela, jogar a de Fins de partida. Aquí las
 novelas se passant aquí, qu’es un coneisseire dels bels de l’istòria:
 «Parlères doncas de Lodèva, qu’ i demorères de 1983 a 1996 que la Cogema ont trabalhabas t’escampèt, amb los autres camaradas. Li contères cossí dins aquela pontonnada vesiás la vila que coneissèt pas, ela, ja qu’èra arrribada plan de temps après que ne’n foguèsses partit, tu, e que forçadament aviá fòrça cambiat.»

E de la geografia d’Erau : «... aviás continhat a te passejar en bicicleta dins tota l’encontrada, mas t’èras limitat a tas
 escorregudas costumièras sul Cabareton, Fontfrèja o la crotz de Monís. Aviás evitat tot aqueste país qu’aviás tant
 aimat dels Monts d’Òrb a l’Escandorga, de Sant Guilhèm a Navacellas. Davant l’ostal del papeta al Pont d’Òrb i eras
 pas pus passat, tanpauc...»

E un coneisseire de Bezièrs en particular. Se pòt demandar se podriá escriure d’istòrias aital se viviá endacom mai.
 L’esquizofren de Pat -que son desdoblament de personalitat se vei dins la grafia- se respond un còp en grafia ordinaria,
un còp en italica, lo fons e la forma van amassa- es tan parano qu’aquò quora monta «dins lo carri per far tirar fins a las
Arenas, e m’avisi que dins lo carri i a una majoritat de vielhs, de tota mena, de vielhs encara pas tròp escagassats, e
 d’autres francament cussonats»? 

War Point me sembla a l’encòp la mai fantastic e la mai reala, la mai possibla, la mai capitada que fa soscar.. Qual
manipula qual, l’amistad d’enfança i ten pas lo còp facia a un chec del grossàs... Benlèu que fin finala es la ruralitat
 que se’n sortís..

D’una novela a l’autra vesèm passar Dieu, lo FMI, lo Cac 40 e sabèm pas, levat per l’amistat presenta amb la fidelitat
dins Vath d’Aspas, l’amor e lo vin, qual es lo vertadièr potens, pramor que Dieu trabalha dins una agencia de Com.
Dins Ragnarök entre religions e actualitat l’éroi jornalista fa la critica d’aqueste mitan:
«trabalhi dins un quotidian pro famós ... Un jornal censadament d’informacion, objectivament apolitic, mas que seguís
una linha editoriala que d’unes verinoses qualifacan d’ondulatòria, amb fòrta inclinacion a la derecha vergonhosa.[...]
Aquí ont servan una fenèstra de libertat – conditionala- e al nivel estrictament local. Per metre lo pati dins los afars de
 la vila, e mai que pus quandla comuna risca de virar o a esquerra o a drecha, aquò’s segon»,
un biais de far la critica de la societat actuala que venèm de parlar.

L’amistat se la tornam trovar amb la Fin de partida, una fin de partida en 35 sequéncias. Totjorn una amistat d’enfança,
de creire que l’autor pensa que son las mai duradissas, mas amb de novèlas, d’amistat de preson. Los erois se podon
 rescontrar al ricon de la carriera, joves que se son marcat a l’armada per se trobar un mestièr e que son mandats a la guerra
 a Sarajevo... Violéncia qu’es pas la dels jòcs videos e que se despartirà del jove mas pas de la societat. Miseria, argent,
dròga se fretan a de marginaus, ancian de 1968, embuscat dins lo rèirepais, un caraco de Perpignan, o enfant d’uèi que tomba
sus una mafia jos l’apparencia d’una Agéncia oficiala de Proteccion de l’enfància, mas serà salvat merce a l’amistat e a un
jornalista de La Marseillaise que se sona Salusti Daumàs, escriu l’autor qu’aquò s’inventa pas. Segur qu’aqueste nom dirà
quicòm als vielhs de Besiès. Dins aquesta istòria que lo nenet se sona Adir, per de dire que los occitans son pas racistas,
 un amor nou se congrea amb Minh, una asiatica que cal salvar aquesta tanben de rofians, del temps que dins cada sequéncia
un dròlle sonat Tim fa de comentaris : es lo besson del narrador, un biais de remontar dins lo Jardin de las delicias.com.
 S’aquesta Fin de partida s’acaba dins un «costat dobèrt de la vida», segur que dubrirà d’autres territòris encara a la lenga
occitana.

Fin de partida, Florian Vernet, 2013, IEO Lengadoc 161 paginas

 © Rose Blin-Mioch