|
Adeline Yzac : Un repas de Famille, éditions Lucien Souny, Les Allois 87400, La Geneytouse, 2012, 202 pages 18,50 Euros
Vaquí un libre escrich en francés per una autora que parla la lenga e que ne faguèt en occitan : Un tren per tu tota sola e Enfança d’en facia als edicions Jorn. Amb aquèl repaïs de familha avèm sus la cuberta, foto de Gilles Paire, lo rodol miègjornenc : figuièira, vinha verge, un noguèr passa en naut d’una muralha, tot aquò amaga una proprietat amb una toreta, amaga es un mot de retener. Lo cèu es blau –blanc un temps d’estiu, de calorassa, un temps d’espera per la pluèja. Lo repaïs significa una amassada, amassada d’estiu ont la familha tota benlèu va se tornar trobar, los de la proprietat e los que son partits a la vila… Lo paratèxt nos encamina amb dos tirats un de Dominique Sampiero sus l’escritura d’un libre e l’autre l’epitafi de Anne de Dautrerie dins Sarlat. Avèm doncas cossi a escrich lo libre : « Guêtter le dedans, écarquiller le vide jusqu’à ce qu’il tombe hors de moi, là, tout de suite… » e ont se passa, Sarlat. Trobaretz pas de taula e de capítols a la fin del libre, pas res tanpauc a la debuta, sonque al fial de la legida d’espacis que paisselan las paginas, passatz d’un capitol a l’altre. Pasmens la narracion es partida en tres : « La Bombe, Coups d’éclat » e « Fin du rebut. » Lo temps lo que giscla se debana dins lo temps de la calorasssa que se sona a Sarlat lo rebulh. Rebulh de la calorassa e tre la primiera pagina l’autora nos avisa qu’es pas sonque lo rebolh qu’es marrit, lo rendètz-vos qu’a l’eroïna Eva, trente e très ans, se pòt èsser tanben marit. Es escobilhaira per la vila de Sarlat, passa l’escoba dins los luòcs que visitan los toristas. Quitèt la vila e la familha de pageses subrats sens pas res dire quòra avia detz uòch ans e que veniá de passar lo bac. Ven de tornar aquí, sabem pas perque, ela tampauc. Ven de Ongria i daissèt un analista que foguèt tuat per un malaut sèu . Es lo rebulh que mena la dança entre rebut et rébus. Un taulejada de familha defòra jos lo pibol entre los que faguèron lor vida endacòm mai e los que son demorats estacats a la tèrra , fasent mefi als estrangièrs. Jos la bordeta de l’ainat e de la maira, la familha tota se recampa cada an lo 12 de Julhet . Per de qué tornada dins sa vila Eva acceptèt d’ i anar per veire se quicòm a cambiat, per trobar çò que truca amb eles ? Entre eles e Eva un vièlh, un oncle que li a après la vida, la curiositat de la natura e dels umans. La proprietat se sona La Tache, un mot per dire a l’encop lo travalh, lo pretzfach e la taca, la bonha. Adeline Yzac nos mena dins aqueste entre-dos : la proprietat que pena a far de grans que podon noirir los pageses e la resulta de la societat de consomacion : las escobilhas qu’Eva, tecniciana de susfàcia recampa tre quatre oras de matin, amb sus collegas dins la ciutat medievala de Sarlat, confla de toristas que volon aprofiechar del solelh e de la calor. Lo gras del ritons sarlatans e lo de las pomadas de bronzatge. Las escobilhas qu’amassa son pas las piejas que pòt las nomenar : « une plume de moineau,la cordelette rouge d’une Vache qui rit, un élastique cassé, un ticket de banque, une mouche écrasée… » L’autora joga amb lo doble jòc dels mots : los que tan aiman l’ordre e la netat la familha d’Eva se sonan Negre, un biais de dire que son belèu pas tant netes qu’aquò. Al mitan de las escobilhas amb l’ajuda de l’oncle Augustin, dins lo rebulh que manten la susor a la tèrra e als umans, tomban de troces de remembres, dels que sap pas se foguèsson viscuts o pantaiats. Es Eva la darrièra filha, « l’accident » qu’ es venguda vingt ans aprèp l’ainat, que amb l’ajuda del darrièr pastre va èsser la primièra a recaptar la proprietat dels Negre de la Tache. Un pauc biblica l’istòria d’Eva qu’aital reconstituís lo Vèrb, la paraula enterrada. Un libre que se legís d’una tira. Podetz o trobar en cò de vostre librari acostumat.
Adeline Yzac : Un repas de Famille, éditions Lucien Souny, Les Allois 87400, La Geneytouse, 2012, 202 pages 18,50 Euros © Rose Blin-Mioch 2013 |
||